Przerwa w pracy - ile każdemu pracownikowi przysługuje przerwy?

• 06 maja 2020
• Patrycja

Zdjęcie:

Pracowanie 8 godzin ciągiem to nie byłoby dobre rozwiązanie. Jedzenie przy komputerze, zmęczenie mięśni, utrata motywacji i kreatywności… Można by wymieniać w nieskończoność co by się z nami działo, gdybyśmy nie mieli przerwy w pracy. Dlatego właśnie Kodeks Pracy już od dawna zdefiniował, jak powinny wyglądać nasze przerwy. Dowiedzcie się z jakiego tytułu możecie przedłużyć swoją przerwę, jak wygląda to u osób pracujących na więcej niż 8 godzin, a także tych którzy pracują fizycznie i przy komputerze. 

Kodeks pracy o przerwie w pracy 

Najczęściej możecie spotkać się z tym, że w zakładzie pracy będzie 15 minutowa przerwa, która należy się pracownikom zatrudnionym na umowie o pracę. Wliczana jest ona do czasu pracy:

Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy - art. 134 KP

Często przerwa ta nazywana jest „śniadaniową”, chociaż dla wielu osób jest ona zdecydowanie zbyt krótka, aby na spokojnie zjeść, a niekiedy nawet zamówić sobie coś do jedzenia. Oczywiście wiele zależy od miejsca pracy - jeśli szef nie ma problemu, że pracownik robi sobie dłuższą przerwę, warto z tego skorzystać. Pracodawcy jednak rzadko się na to decydują. 

Co więcej - 15 minutowa przerwa będzie obowiązywała każdego, kto pracuje powyżej 6 godzin. Czyli przerwa w przypadku zmiany 12-godzinnej czy 10-godzinnej, pracy fizycznej czy przy komputerze będzie taka sama. Osoby, które będą pracowały mniej niż 6 godzin - z takiej przerwy nie będą mogły skorzystać wcale. 

Dodatkowa przerwa w pracy

Istnieje coś takiego jak dodatkowa przerwa w wymiarze 60 minut, która NIE wlicza się do czasu pracy. Oznacza to, że przerwa ta jest bezpłatna. Wiele zależy jednak od dobrej woli pracodawcy - może on określić, że za czas trwania tej przerwy przysługuje wynagrodzenie. Reguluje to art. 141 KP: 

Art. 141. § 1. Pracodawca może wprowadzić jedną przerwę w pracy niewliczaną do czasu pracy, w wymiarze nieprzekraczającym 60 minut, przeznaczoną na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych.
§ 2. Przerwę w pracy, o której mowa w § 1, wprowadza się w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy.

Pamiętajcie, że nie ma czegoś takiego jak przerwa na papierosa, i tak naprawdę to pracodawca często przymyka oko na to, że ktoś wychodzi sobie zapalić. Robi to z własnej, dobrej woli - nie nadużywajcie więc dobroci swojego szefa, ponieważ spokojnie mógłby takich przerw zakazać. 

Praca przy komputerze, a przerwa 

Ponieważ nasze oczy potrafią naprawdę bardzo zmęczyć się przy komputerze - przysługuje nam, po każdej przepracowanej w ten sposób godzinie, 5 minut przerwy, aby nasze oczy mogły sobie odpocząć. Jest to rozporządzenie, które weszło w życie w 1998 roku, 1 grudnia: 

§ 7. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom:
1) łączenie przemienne pracy związanej z obsługą monitora ekranowego z innymi rodzajami prac nie obciążającymi narządu wzroku i wykonywanymi w innych pozycjach ciała — przy nieprzekraczaniu godziny nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora ekranowego lub
2) co najmniej 5-minutową przerwę, wliczaną do czasu pracy, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Przerwa nie dodaje się do przerwy śniadaniowej, a te krótkie przerwy się nie sumują, więc nie można ich wykorzystać na raz, łącząc w dłuższą przerwę. Po prostu są to zasady, które wynikają z bezpieczeństwa i higieny pracy. 

Inne przerwy 

Oprócz standardowych przerw, istnieją jeszcze dodatkowe np. dla matek karmiących, a także pracowników młodocianych. 

Matka karmiąca może liczyć na 30 minut przerwy na karmienie, jeśli pracuje od 4 do 6 godzin; na dwie 30 minutowe przerwy, jeśli pracuje od 6 godzin wzwyż; jeśli karmi dwójkę dzieci to długość przerw to 45 minut. 

Osoby młodociane zamiast 15-minutowej przerwy, otrzymują 30 minut. 

Osoby niepełnosprawne mogą liczyć na drugą, dodatkową przerwę 15-minutową. Łączny czas przerwy wynosi więc dla nich 30 minut. 

---